Hoa sen là loài cây đã rất quen thuộc đối với mỗi người Việt Nam không chỉ được dùng để trang trí mà các bộ phận của cây đều có thể sử dụng làm thực phẩm và dược liệu. Hãy tìm hiểu về một số tác dụng của trà hoa sen trong bài viết dưới đây nhé.

Tìm hiểu về đặc điểm của hoa sen

Hoa sen là cây thực vật thủy sinh thuộc họ Nelumbonaceae và có tên khoa học là Nelumbo nucifera. Trong tiếng Anh, hoa sen được gọi là Lotus và trong tiếng Việt được gọi với cái tên khác là Liên hoa. Trong các nghiên cứu khoa học, hoa sen là loại thực vật hạt trần phát triển đầu tiên trên trái đất và xuất hiện đầu tiên là tại Ấn Độ, sau đó lan sang các nước như Trung Quốc và một số vùng của châu Á, châu Úc.

Cây sen thuộc loài thực vật sống ở dưới nước lâu năm. Thân sen dài khoảng 0,5 – 1,5m, củ sen màu nâu vàng, được hình thành bởi phần thân rễ phình to ra và có hình như dùi trống. Trên thân cây hình trụ thon dài, có gai, mọc từ củ sen và đâm sâu vào dưới bùn. Phần thân rễ còn được gọi là ngó sen, hình ống, bên trong có nhiều lỗ khí tạo thành các rãnh. Ngó sen có màu trắng và chồi mầm mọc ở đầu ngọn.

Lá sen mọc từ cuống dài vươn lên trên mặt nước, có màu xanh và không bị thấm nước. Phiến lá to bản hình tròn, có đường kính khoảng 60 – 70cm và trên bề mặt lá có các gân tỏa thành những vòng tròn.

Hoa sen mọc trên cuống dài giống như lá, khi nở bung ra nhiều lớp cánh đan xen và xếp chồng lên nhau. Hình dáng cánh sen giống như chiếc thuyền úp chồng vào nhau. Hoa có nhiều màu nhưng phổ biến nhất là màu trắng và hồng. Cấu tạo của hoa gồm cánh hoa, bao phấn, nhụy sen, đài sen, lá noãn và gương sen.

Hiện nay, hoa sen được trồng tại các quốc gia khác nhau trên thế giới như Ấn Độ, Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Hàn Quốc… và một số nước châu Phi. Tại Việt Nam, hoa sen không chỉ dùng để trang trí mà còn có thể sử dụng để làm cây trồng kinh tế. Hầu hết các bộ phận của cây sen như hoa, lá, hạt, củ, ngó sen đều có thể sử dụng làm dược liệu và thực phẩm.

Trà hoa sen thể hiện được nét tinh hoa trong văn hóa thưởng trà của người Việt

Một số tác dụng của trà hoa sen

Trà lá sen là thức uống thanh nhiệt được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, trà sen còn có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe.

Giúp ngủ ngon

Trong lá sen có chứa chất alkaloid, đây là một chất giúp chống tăng huyết áp, điều hòa nhịp tim và một số chức năng khác của cơ thể. Bên cạnh đó, chất alkaloid còn có tác dụng thanh nhiệt cơ thể rất hiệu quả.

Do đó, trà lá sen có thể giúp ổn định nhịp tim, hạn chế được cảm giác bồn chồn do tim đập mạnh, từ đó giúp dễ ngủ hơn. Một tách trà lá sen ấm trước khi đi ngủ 30 phút sẽ là “thần dược” cho giấc ngủ ngon hơn.

Hỗ trợ giảm cân

Với những người bị tăng cân do ăn nhiều chất béo và ít vận động thì uống trà sen thường xuyên sẽ giúp giảm cân hiệu quả và nhanh chóng. Bởi tinh chất trong lá sen có tác dụng hỗ trợ sự hoạt động của lá lách và ngăn chặn sự hình thành chất béo thông qua sự trao đổi chất. Từ đó hỗ trợ vận chuyển chất dinh dưỡng từ ruột non đến các cơ quan khác trong cơ thể và loại bỏ chất lỏng dư thừa.

Giảm mỡ máu

Trong lá sen có chứa 2 loại chất quan trọng là alkaloid và flavonoid giúp đẩy nhanh quá trình trao đổi chất lipid nên làm giảm lượng cholesterol xấu (nguyên nhân chính dẫn đến mỡ máu, gan nhiễm mỡ) đồng thời làm gia tăng cholesterol tốt. Do đó, việc duy trì sử dụng trà lá sen sẽ giúp giảm mỡ máu, ngăn ngừa tình trạng gan nhiễm mỡ, hạn chế xơ vữa động mạch và rối loạn nhịp tim.

Chữa thiếu máu

Trà hoa sen có tác dụng tái tạo tế bào máu và cải thiện máu trong cơ thể. Vì vậy, hoa sen được sử dụng rất nhiều trong việc điều trị chứng thiếu máu. Với những người bị thiếu máu nên sử dụng thường xuyên mỗi ngày thì mới có thể thấy được hiệu quả của trà.

Chống chảy máu

Trong lá sen chứa flavonoids và quercetin nên có khả năng tái tạo thành mao mạch nhanh chóng, hạn chế được tình trạng chảy máu bên trong cơ thể như ho ra máu, chảy máu dạ dày, đi tiểu ra máu… Vì vậy, trà lá sen đặc biệt phù hợp với người lớn tuổi, người từng bị tai biến mạch máu não hay xơ cứng động mạch. Ngoài ra, khi dùng lá sen để đắp lên các vết thương bị chảy máu ngoài da cũng giúp cầm máu nhanh chóng.

Giúp ổn định đường huyết

Hoạt chất nuciferin trong lá sen có tác dụng kích thích tiết insulin, giúp hỗ trợ đưa glucose từ máu vào các tế bào trong cơ thể một cách nhịp nhàng hơn. Bên cạnh đó cung cấp đủ năng lượng và máu để các tế bào, cũng như giúp cơ thể hoạt động tốt và hiệu quả hơn nhờ đường huyết ổn định.

Làm sáng da

Trà lá sen chứa chất alkaloid nên có khả năng làm mát và thanh nhiệt cơ thể. Vì vậy, chị em dùng trà lá sen sẽ giúp thận và gan hoạt động tốt hơn, thanh mát từ bên trong, cơ thể được giải độc, từ đó giảm thiểu tình trạng mụn nhọt và sạm da. Bên cạnh đó, dùng trà lá sen ấm để rửa mặt cũng giúp làm sạch da, lấy đi bụi bẩn trong lỗ chân lông và tẩy da chết nhẹ cho vùng da mặt, giúp da mặt trắng sáng lên từng ngày.

Cải thiện khả năng sinh sản

Dùng trà sen thường xuyên giúp đàn ông giảm thiểu được chứng xuất tinh sớm và phụ nữ sẽ thấy những ngày hành kinh sẽ không còn là nỗi ám ảnh mà trở nên nhẹ nhàng hơn. Ngoài ra, phụ nữ đang trong thời kỳ kinh nguyệt hoặc mang thai tạm ngưng uống trà lá sen sẽ tốt hơn.

Giảm stress

Uống trà sen sẽ tạo cảm giác dễ chịu và thoải mái, đồng thời giúp đầu óc bạn trong trạng thái minh mẫn, xua tan những căng thẳng và áp lực trong cuộc sống.

Trà hoa sen là thức uống thanh nhiệt được nhiều người yêu thích

Cách ướp trà sen truyền thống

Từ lâu, trà sen đã trở thành một thức uống vừa thanh nhã, lại thể hiện được nét tinh hoa trong văn hóa thưởng trà của người Việt. Cách truyền thống để pha trà sen chính là ướp trà Thái Nguyên ngon vào trong bông sen trong 1 đêm, để tinh hoa của trời đất, mùi thơm thanh tao của sen ngấm vào trong từng sợi trà.

Nguyên liệu: 

– Bông sen to.

– 1 lá sen to và dây buộc.

– 1 nhúm trà mạn.

Cách làm:

– Bước 1: Bạn hãy nhẹ nhàng vén các cánh hoa để lộ nhụy, rồi cho trà khoảng 15 – 20g vào bên trong mỗi bông sen.

– Bước 2: Tiếp đó, bạn xếp các cánh hoa lại và dùng lá sen để gói kín bông hoa. Bạn lưu ý không nên gói quá chặt.

– Bước 3: Đặt hoa vào bình và để qua đêm, sau đó lấy ra và hãm trà để uống.

Hướng dẫn cách làm trà hoa sen khô

Nếu như cách ướp trà sen truyền thống là cho trực tiếp trà vào trong bông sen thì cách này chỉ sử dụng gạo của sen để ướp. Gạo sen là những hạt nhỏ li ti màu trắng được tách ra từ nhụy sen, đây là phần lưu giữ hương thơm cho cả bông sen. Do đó, khi ướp trà sẽ rất đượm hương và không lẫn hương vị của cánh sen. Cách làm trà hoa sen này được thực hiện như sau:

– Bước 1: Bạn hãy tách được những hạt gạo ra khỏi bông sen.

– Bước 2: Sau khi thu được những hạt gạo sen, bạn hãy dùng mâm đồng hoặc giấy nến rồi lần lượt rải một lớp gạo sen rồi đến một lớp trà… cho đến hết. Cuối cùng, bạn hãy phủ một lớp giấy bản lên trên.

– Bước 3: Ướp trà từ 18 – 24 tiếng tùy vào độ ẩm của gạo sen.

– Bước 4: Tiến hành sao khô trà. Theo cách truyền thống, trà được sao trên bếp củi nhưng hiện nay nhiều người thường sử dụng máy sấy để sấy khô.

So với cách làm trà hoa sen truyền thống thì trà sen ướp kỹ sao khô thực hiện cầu kỳ hơn nhưng thành phẩm có được cũng rất tuyệt vời. Để có những ấm trà ngon, đượm hương, giữ hương được lâu thì nhiều người còn tiến hành ướp trà đến 5 – 6 lần, vì vậy trà sen ướp kỹ sao khô thường có chi phí cao hơn.

Trà sen khô được ướp bằng cách này có hương thơm thoang thoảng, mang đến cảm giác thư thái cho người thưởng thức. Không chỉ vậy, với cách làm trà hoa sen khô có thể sử dụng được quanh năm mà không bị hư hỏng.

Tổng hợp